گیاه قهوه و زیرگونه های آن

قهوه از چی ساخته میشه

قهوه از چی ساخته میشود ؟

شاید این سوال برای شما هم وجود آمده باشد قهوه در واقع هسته ی میوه ی درخت کافئا است درختی با شاخه های آبشاری  که مثل همه میوه ها شکوفه میدهد شکوفه های سفید رنگ که بعد میوه ای خوش طعم میدهند پس قهوه از درخت قهوه تهیه میشود اما روند کار چگونه است؟

گیاه قهوه برای ثمر دهی نیازمند هوای گرم و مرطوب است ولی گیاه ان را میتوان درون گلدانی در خانه هم نگه داری کرد

این که چرا  اسم این نوع قهوه که در مناطق استوایی کشت میشود عربیکا است هم داستان  جالبی دارد

گیاه  کافِئا که یک میوه گرد قرمز رنگ شبیه به بلوبری و یا عناب است  در مناطق گرم سیری رشد می کند

افسانه ای وجود دارد که میگوید مردم اتیوپی دانه قهوه را می کوبیدند با روغن و چوب های معطر مخلوط می کردند و به عنوان دارویی انرژی زا مصرف می کردند

وقتی گیاه قهوه به عربستان رسید آنها دمنوشی با دانه قهوه درست کردند و از خاصیت انرژی زا و طعم خاص آن شگفت زده شدند  به این ترتیب نوشیدنی قهوه به روش امروزی آن مرسوم شد و نام قهوه عربیکا در جهان پخش شد

با این حال اگر این افسانه را در نظر نگیریم  میتوان علت نام گذاری قهوه عربیکا را رشد این گونه خاص در ارتفاعات یمن دانست

و نوع دیگر آن که روبوستا نام دارد در اندونزی برزیل و چند کشور محدود دیگر به میزان کم کشت میشود

چرا عربیکا از روبوستا بیشتر کشت میشود ؟

این که چرا قهوه عربیکا بیشتر از روبوستا کشت میشود علت های مختلفی دارد که به برسی آن میپردازیم

شاید اولین و اصلی ترین علت  تلخی کمتر قهوه عربیکا باشد به هر حال اکثر مردم تمایل بیشتری نسبت به طعم شیرین دارند البته تنوع طعم هم نکته مهمی است دانه های عربیکا  گونه های بسیاری دارد که طعمی مایل به شکلاتی میوه ای یا اجیلی دارد

اما این همه ماجرا نیست چیزی که قهوه عربیکا را گران تر کرده حساس بودن گیاه ان و زود خراب شدن  است

درخت قهوه عربیکا در ۱۰۰۰ یا ۲۰۰۰ متری از سطح دریا رشد میکنند و در برابر افات مقاومت کمتری دارند حساس بودن به آب و هوا  و سختی برداشت این محصول در گران تر شدنش نقش زیادی دارد

اما نوع برداشت هزینه بر دانه عربیکا تاثیر زیادی بر قیمت آن دارد

همه دانه های قهوه با هم و همزمان نمیرسند به همین علت برای برداشت قهوه بهتر است کار را به صورت دستی انجام داد به این صورت که از شاخه آبشاری درخت عربیکا دانه هایی که به قرمزی مورد نظر رسیده باشند انتخاب شده و برداشت کرد در این نوع برداشت طعم قهوه به دست آمده بی نظیر است

البته این کار به صورت عمومی و با دستگاه برای مصارف صنعتی  هم انجام میشود اما نتیجه کار کاملا متفاوت است زیرا قهوه های عربیکا که کامل نرسیده است طعم تلخی بیشتری دارند و این روش از کیفیت نهایی محصول کم میکند و طبیعتا قیمت را ارزان تر

قهوه چگونه آماده ی دم کردن میشود ؟

مورد دیگری که در طعم و عطر قهوه تاثیر گذار است روش فراوری آن است که مدل های مختلفی دارد

متداول ترین  فراوری طبیعی و سنتی است که در این روش گیلاس های قهوه را روی تخته های آفریقایی پخش میکنند تا به حد خاصی از رطوبت برسد و دانه قهوه طعم پارچمنت و موسیلاژ را تا حدودی جذب کند ( گیلاس های قهوه طعم شیرین و میوه ای خوبی دارند درون  گیلاس قهوه ماده بیرنگی قرار دارد که به ان موسیلاژ میگویند  و  پرده نازک نقره ای رنگی دور دانه قهوه را گرفته است که نام پارچمنت است )

ولی این حرکت سنتی ریسک بالایی دارد زیرا اگر دانه های قهوه یکنواخت پخش نشود و روی هم قرار گیرد می گندد و مزه بدی به خود می گیرد

از طرفی اگر مراحل به درستی انجام شود قهوه ای با کیفیت بسیار خوب خواهیم داشت

روش دیگر تولید قهوه که روش شسته است باعث به دست آمدن قهوه ای با طعم میوه ای کمتر است اگر دانه قهوه به روش صنعتی برداشت شده باشد در این روش می شود دانه های رسیده تر را جدا کرد وقتی دانه های قهوه را می شویند میوه های کال که سبک تر هستند روی آب می مانند و به راحتی جدا می شوند

بعد از ان پوست میوه ها گرفته می شود و دانه قهوه با موسیلاژ وارد حوضچه های تخمیر شده و ۷۲ ساعت استراحت می کنند تا خود به خود موسیلاژ جدا شده و قهوه ای تمیز به دست می آید  در این روش دانه قهوه طعم اصیل خود را نمایان میکند اما دیگر طعم میوه ای نخواهیم داشت

سومین روش عسلی نام دارد  در این سبک از فراوری دانه قهوه از میوه جدا شده و به همراه موسیلاژ خشک میشود  اما  در این روش هم به علت برداشتن پوسته  شاهد طعم میوه ای نخواهیم بود هر چند  می توانیم قهوه شیرین تری نسبت به نوع بالا داشته باشیم

بعد از خشک شدن دانه قهوه ما به قهوه سبز دست پیدا میکنیم شاید اسم این نوع قهوه را برای مصارف لاغری شنیده باشید

عربیکا گونه های مختلفی دارد که  یکی از معروف ترین آن ها تیپیکا و بوربن است .

تیپیکا: به علت طعم شیرین و واضح خود با وجود حساسیت و سختی کشت مورد استقبال کشاورزان است این گیاه مقاومت کمی در برابر  انواع آفت ها داشته و در ارتفاعات بالا تری بار میدهد . تیپیکا به طور معمول کم بار ده است اما کشاورزان با پیوند زیر گونه های تیپیکا و بوربن گیاهانی مقاوم تر و پربار تر به دست می آورند یک نمونه از آن ها بلومانتین است

بوربن :میتوان گفت بوربن محبوب ترین گونه است . این دانه که به صورت اصلی در جزیره بوربن فرانسه کشت می شود که از طریق شرکت بریتانیا ی شرقی از یمن به دست فرانسوی ها رسید.

بوربن مقاومت بیشتری از نوع تیپیکا و طعمی شکلاتی دارد بیشتر گونه های قهوه از پیوند زدن بوربین درست شده اند که آنها را نام خواهیم برد

_کاتیمور: کاتیمور از پیوند میان عربیکا و روبوستا حاصل میشود و عطر و طعم تلخ آن به روبوستا کشیده است

_ماندو نوا:از ترکیب تیپیکا و بوربن به دست می آید از این گونه برای پیوند زدن استفاده میشود و طعمی تلخ و کاراملی دارد

_کاتورا:خانه این گونه از نژاد بوربن در ارتفاعات امریکای مرکزی است و طعم اسیدی جوهر لیمو را داراست

_کاتوآی : از پیوند میان تیپیکا و بوربن به وجود آمد این قهوه اسیدی و تند در برزیل کشت میشود

گِشا: این گونه که یکی از گران قیمت ترین انواع دانه قهوه است مزه ای مانند گیاهان استوایی دارد عطر طراوت پیچ امین و دوله را تداعی میکند که بسیار محبوب است علت نام گذاری این گیاه این است که اولین بار در کشور  گشا یافت شد هر چند امروزه در  مناطق استوایی به خوبی کشت میشود

_کوه آبی جامائیکا: به علت کشت  گیاه در این کوه نام گذاری شده طعمی ملایم،  شیرین و خامه ای دارد

جِمبر: طعم شیرین و کاراملی  این گونه از تیپیکا را جذاب کرده است تا آن را در اندونزی تولید کنند

_کنت: هم اصالتی اندونزیایی دارد اما با طعمی قوی که شبیه به ادویه جات است

_جکسون :افریقایی و دارای طعمی اسیدی است

_کُنا:که در کشور کنا تولید میشود و یکی از قیمتی ترین انواع قهوه جهان است اما چرا؟

در کشور کنا کوه آتشفشانی وجود دارد که باعث به وجود آمدن شرایط آب و هوایی خاص و خاک قوی شده است این گونه خاص شیرین و باطعم و رایحه ای ادویه ای و میوه ای است

_مارگوگایپ: یا دانه فیلی طعمی کَره ای ،مرکبات  و یا شاید گُل بدهد این گیاه که دانه هایی به نسبت درشت تر دارند در برزیل کشت میشود

_مارکاچورا:از پیوند میان کاتورا و مارگوگایپ به دست می آید و طعم میوه ای به خود میگیرد این گونه در بلندی های آمریکای مرکزی تولید میشود

_موکا: قطعا می دانید که این گونه با آن قهوه موکا که در منوی کافی شاپ ها می بینیم متفاوت است .دانه موکا طعمی شکلاتی دارد و خواستگاه ان یمن و هاوایی است

_پاکمارا: از تیکیپ مارگوگایپ و پاگاس  پدید می آید و طعم شیرین و گُل مانند دارد این قهوه اسیدی در سالوادور تولید میشود

_پاکاس:از گونه گیاه بوربن است و طعم آن ادویه ای و شیرین است این گونه هم بیشتر در سالوادور یافت میشود

هم چنین گونه خاص تیپیکا هم انواع مختلفی دارد که هر کدام در کشوری تولید میشود.

آرابیاجو در امریکا ،جاوا ، سن برناردو و سن رامون برزیل، کونای هاوایی و کنتس چیکو مالگو برزیل ، چند مورد از انواع آن هستند

و در آخر همه این قهوه ها را میتوان با میزان رُست متفاوت ارائه داد و به روش های مختلف دم کرد

شاید اگر کسی به قهوه علاقه ندارد هنوز ترکیب رویایی خود را پیدا نکرده!

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *